Urząd Dzielnicy Ursus

KONTAKT

Informator - O Dzielnicy

Historia Ursusa

W XIV wieku na terenie dzisiejszej Dzielnicy Ursus m.st. Warszawy powstały wioski: Czechowice, Skorosze i Szamoty, a nieco później Gołąbki. Bracia Józef i Krystian Haas kupili tu ziemię w XIX w. od Prezydenta Warszawy Teodora Andraulta. W 1916 r. Pruszków otrzymał prawa miejskie, w miejsce gminy Pruszków, utworzono gminę Skorosze. Pierwszym wójtem był Władysław Haas, potomek Józefa i Elżbiety. Tu, gdzie dziś jest Zespół Szkół Zawodowych były niewielkie gospodarstwa Stefana Grafowskiego i Jezuity. Na przekształcenie Skoroszy i Czechowic w miasto duże znaczenie miała fabryka "Ursus".
    Ludwik Rossman, Karol Strassburger, Kazimierz Schonfeld, Alfred Fijałkowski i Stanisław Rostocki utworzyli w 1893 r. Towarzystwo Udziałowe Specjalnej Armatury i Motorów. Na fali popularności książki Henryka Sienkiewicza "Quo vadis" zmienili oni nazwę fabryki na "Ursus". Fabryka początkowo mieściła się na ul. Siennej w Warszawie, potem zakupiono od Rocha Skrzeszewskiego ziemie na terenie dzisiejszego Ursusa. Pierwsze samochody w fabryce były gotowe w 1928 r. Na uroczystości związanej z tym wydarzeniem obecny był: Prezydent Rzeczpospolitej - Ignacy Mościki, oraz Prezydent Warszawy - Zygmunt Słomiński. Podstawowym modelem był samochód "Ursus" typu A o ładowności 2 ton. Wysokie koszty utrzymania sprawiły, że w 1930 r. produkcja załamała się. Fabrykę przejął skarb państwa i włączył do Państwowych Zakładów Inżynierii w 1930 r. Produkowano tu czołgi, silniki lotnicze i motocykle "Sokół".
     Czechowice, Skorosze i Szamoty były kiedyś pospolitymi wsiami, natomiast na terenie Gołąbek znajdował się folwark i stawy rybne. Na gołąbkach zamieszkała Zofia Wojciechowska, córka prezydenta RP ze swoim mężem Janem Grabskim, synem premiera i ministra skarbu. Wokół domu młoda para urządziła ogród, którego projektantem był Franciszek Szaniora. Gołąbki w tamtym czasie zamieszkiwali głównie urzędnicy, wojskowi i pracownicy kolei.
     Podczas II wojny światowej osiedle Czechowice stało się miejscem silnej konspiracji antyniemieckiej. Działała tutaj 10 kompania "Kordian" wchodząca w skład 3 batalionu VI rejonu AK "Helenów". Z Czechowic wywodzi się część batalionu "Miotła", który walczył w Powstaniu Warszawskim w zgrupowaniu "Radosław" i przeszedł szlak bojowy od Woli po Powiśle. Wreszcie na terenie Czechowic powstała kompania w 7 pułku "Garłuch - Madagaskar", utworzona głównie ze strażaków i członków ich rodzin. Po wojnie na losy osiedla znów miała wielki wpływ fabryka, która w 1947 roku rozpoczęła produkcję ciągników rolniczych.
     Fabryka ciągle się rozbudowywała, a dla zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych pracowników pobudowano kolejne osiedla. Największe, Niedźwiadek powstało w latach 1968-78.

25 czerwca 1976 r. w Zakładach Mechanicznych Ursus rozpoczęły się strajki w proteście przeciwko podwyżkom cen żywności. Na kilkanaście godzin zablokowane zostały linie kolejowe, co doprowadziło do brutalnej pacyfikacji dokonanej przez milicję, których efektem były procesy i surowe wyroki dla organizatorów. W trakcie protestów zatrzymano pociągi jadące trasą przez Ursus, próbowano nawet przeciąć tory.

1 sierpnia 1977 roku Ursus został włączony do Warszawy, stając się częścią dzielnicy Ochota.
24 września 1980 r. do Warszawy przyjechał Lech Wałęsa, aby złożyć wniosek o rejestrację "Solidarności". Po złożeniu wniosku przyjechał na wiec, który odbywał się na stadionie RKS "Ursus". 23 października w zakładach wybuchł strajk o płace. 24 listopada 1980 r. w "Ursusie" zaprzestano montażu ciągników. Strajkujący domagali się uwolnienia aresztowanych, Jana Narożnika i Piotra Sapało. W trakcie strajków ogólnopolskich fabrykę "Ursus" odwiedzał nie tylko Lech Wałęsa, ale także Jacek Kuroń i Adam Michnik. 14 grudnia 1981 r. powołano komitet strajkowy, tego dnia wieczorem fabrykę otoczyło ZOMO. Jerzy Kaniowski, który stanął na czele strajku, ponieważ przewodniczący Zbigniew Janas był w tym czasie w Gdańsku, na posiedzeniu Komisji Krajowej, a wiceprzewodniczący Wojciech Gilewski był internowany, zaapelował na posiedzeniu komitetu, o nie stawianie oporu i nie przelewanie krwi w nierównej walce. Kiedy na teren fabryki wjechało ZOMO nikt nie stawiał oporu. Około 60 działaczy "Solidarności" zostało zatrzymanych i odwiezionych na komendę milicji na Ochocie. Po kilku godzinach wszyscy zostali wypuszczeni, ale jeszcze przez kilka lat na terenie Ursusa pojawiały się ulotki z napisem: "Zakłady pracy, ulice, osiedla niech będą NASZE".
1 stycznia 1993 roku Ursus został wyłączony z Ochoty jako ósma dzielnica warszawska. W 1994 roku, po zmianie ustroju m. st. Warszawy, Ursus został jedną z 11 gmin stołecznych. W 2002 roku na podstawie ustawy z dnia 15 marca 2002r. Ursus stał się jedną z 18 dzielnic miasta, w której obecnie mieszka ok. 58 tysięcy ludzi.

Obecnie Ursus, jedna z najmniejszych warszawskich dzielnic, zajmuje powierzchnię 9 kilometrów kwadratowych.Położona jest w zachodniej części stolicy, w odległości 9 km od centrum miasta. Sąsiaduje z dzielnicami Warszawy: Włochami i Bemowem oraz podwarszawskimi gminami: Ożarowem Mazowieckim, Piastowem i Michałowicami. Na uwagę zasługuje korzystne położenie komunikacyjne Ursusa u zbiegu międzynarodowych dróg kołowych i kolejowych:

Trasa międzynarodowa E-30 (poznańska) o kierunku wschód - zachód
Trasa katowicka E- 67 o kierunku północ - południe
Północną granicę gminy wyznacza międzynarodowa linia kolejowa

Ursus posiada też dobre połączenie drogowe z Krajowym i Międzynarodowym Portem Lotniczym "Okęcie" .

Opublikowano: środa 17 lipca 2019 / Wprowadził: lwi

Prawo
Podstawowe akty prawne: Ustawa o ustroju miasta stołecznego Warszawy z dnia 15 marca 2002r. Statut Miasta Stołecznego Warszawy Statut Dzielnicy Ursus miasta stołecznego Warszawy
Opublikowano: czwartek 20 października 2016 / Wprowadził: mka

Mapa Ursusa

Opublikowano: czwartek 20 października 2016 / Wprowadził: mka

Zasady dotyczące cookies

MENU GŁÓWNE

KONTAKT